بافندگی حلقوی یکی از روش های تولید پارچه است که با تشکیل حلقه …
تاریخچه مدیریت دانش
مدیریت دانش به‌عنوان یک فرآیند سازمانی برای ارتقاء و بهبود عملکرد سازمان‌ها بسیار اهمیت دارد. این مقاله به بررسی تاریخچه مدیریت دانش، ، تعاریف مختلف مدیریت دانش از دیدگاه صاحب‌نظران و عناصر کلیدی مدیریت دانش می‌پردازد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تعاریف مختلفی از مدیریت دانش ارائه شده است، اما وجه اشتراک همه تعاریف این است که مدیریت دانش شامل جمع‌آوری، سازمان‌دهی، ذخیره و اشتراک‌گذاری و به‌کارگیری دانش سازمانی با هدف افزایش توانایی سازمان و بهبود عملکرد است. با استفاده از مدیریت دانش، سازمان‌ها قادر هستند به‌طور مؤثرتری با محیط‌های پیچیده سازگار شوند. درنتیجه، مدیریت دانش سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا تصمیم‌گیری‌های بهبودیافته، افزایش نوآوری، بهره‌وری، حفظ تخصص‌ها و بهبود خدمات مشتری داشته باشند. در این مقاله از نفیس نخ همراه ما باشید تا با تاریخچه مدیریت دانش و مفاهیم آن بیشتر آشنا شوید. تهیه و تنظیم: خانم پری ناز عربزاده
منظور از مدیریت دانش چیست؟
در دنیایی که دانش دائماً در حال تکامل است، یادگیری مداوم برای رقابتی ماندن بسیار اهمیت دارد. دانشمندان تأکید کرده‌اند که دانش سازمانی به‌عنوان یک دارایی استراتژیک تلقی می‌شود و جمع‌آوری، جذب و اشتراک‌گذاری دانش یک اقدام با اهمیت سازمان‌ها برای کسب مزیت رقابتی است. ازآنجایی‌که سازمان‌ها با چالش‌های پیشرفت سریع فناوری و افزایش پیچیدگی مواجه هستند، مدیریت مؤثر دانش به‌عنوان عاملی حیاتی در دستیابی به مزیت رقابتی و موفقیت پایدار ظاهر شده است. در دنیای پیچیده و به‌سرعت در حال تغییر امروز، اهمیت مدیریت دانش به دلیل چندین عامل حیاتی به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته و محققان اهمیت مدیریت دانش را در به‌کارگیری تخصص، ایده‌ها و تجربیات جمعی برای هدایت نوآوری، افزایش تصمیم‌گیری و تقویت بهبود مستمر اذعان کرده‌اند.
برای اطلاع بیشتر از تحقیق و توسعه(R&D) کلیک نمایید
مدیریت دانش برای حل مؤثر مسئله‌های سازمانی ضروری است و با سازمان‌دهی و به‌کارگیری دانش و تخصص جمعی افراد، تیم‌های سازمانی قادر می‌شوند تا با چالش‌های پیچیده مقابله کرده و راه‌حل‌های نوآورانه‌ای پیدا کنند . مدیریت دانش یک اقدام تخصصی است که نقشی محوری در فعالیت‌های مختلف سازمانی دارد و فرایند جذب، اشتراک‌گذاری و انتشار اطلاعات و بینش‌های جدید را تسهیل کرده و سازمان‌ها را قادر می‌سازد تا با ناپایداری‌های محیطی سازگارتر شده و رشد کنند بنابراین از اهمیت مدیریت دانش در دنیای پویا و پیچیده امروزی نمی‌توان غفلت کرد و سازمان‌ها باید این رویکرد را در استراتژی‌ها و عملکرد خود لحاظ کرده تا بهبود و پیشرفت مستدامی را تجربه کنند. مدیریت دانش تضمین می‌کند که تصمیم‌گیرندگان به اطلاعات دقیق و به‌روز دسترسی دارند و قادر هستند تا انتخاب‌های آگاهانه‌ای داشته باشند.
مدیریت دانش
در دو دهه گذشته، مدیریت دانش توجه مطالعاتی قابل‌توجهی را در سراسر جهان به خود جلب کرده است و اکنون وارد دهه سوم مطالعاتی خود می‌شود. مدیریت دانش به‌طور فزاینده به‌عنوان یک ضرورت استراتژیک برای صنایعی که به دنبال رشد در چشم‌انداز دائماً در حال تغییر رقابت تجاری جهانی هستند، شناخته می‌شود. مدیریت دانش، نقش مهمی در افزایش بهره‌وری، ارتقاء کیفیت خدمات، ارزش‌آفرینی و ارتقاء توانمندی‌های سازمانی دارد. به‌طور خلاصه، مدیریت دانش به‌عنوان یک ابزار قدرتمند در تقابل با پیچیدگی‌های دنیای مدرن است و شیوه‌های تخصصی آن به حل مؤثر مسئله، یادگیری مستمر، برنامه‌ریزی استراتژیک و تصمیم‌گیری آگاهانه کمک می‌کند که همگی برای موفقیت و رشد سازمان‌ها بسیار اهمیت دارند.
این مقاله با هدف آشنایی با «مفاهیم و تاریخچه مدیریت دانش» سعی دارد تا اطلاعات ارزشمندی در حوزه ادبیات این رشته به تصویر بکشد؛ بنابراین در ادامه تاریخچه و سیر تحول مدیریت دانش، مفاهیم بنیادین مدیریت دانش، تعریف مدیریت دانش از دیدگاه صاحب‌نظران و عناصر کلیدی مدیریت دانش تشریح شده و در انتها بحث و نتیجه‌گیری مطرح می‌شود.
تاریخچه و سیر تحول مدیریت دانش
مدیریت دانش به‌عنوان یک حوزه مدیریتی مهم، به‌طور پیوسته از زمان‌های گذشته تا امروز تکامل یافته است. مدیریت دانش از زمان نخستین انسان‌ها و حتی در عصر شکار نیز وجود داشته است که افراد به جمع‌آوری و انتقال دانش مرتبط به موضوع شکار و توسعه درک محیط پیرامونی می‌پرداختند و دانش به‌تدریج با استفاده از ابزارهای ابتدایی، نسل به نسل انتقال می‌یافت. در ۵۰۰۰ سال قبل، اولین مؤسسه مدیریت دانش یعنی کتابخانه بین‌النهرین شکل گرفت که دانش در قالب لوح‌ها توسط مدیران حرفه‌ای نگهداری می‌شد. اگرچه مفهوم مدیریت دانش به‌صورت رسمی در دهه 1980 مطرح شد؛ اما در دهه 1990، زمانی که کارل اریک سیوبی، حسابدار سوئدی مشغول ارزیابی صورت‌های مالی چند شرکت بزرگ بود، به کشف جالبی دست یافت.
بسیاری از این شرکت‌ها، پس از عملیات حسابداری طولانی، ارزش تنها چند کرون سوئد را نشان داده‌اند. بااین‌حال، ارزش واقعی بازار این شرکت‌ها، بسیار بیشتر از ارزش حسابداری است. سیوبی متوجه شد که بخش قابل‌توجهی از این تفاوت را می‌توان به «سرمایه فکری» درون سازمان نسبت داد که ناشی از توانایی‌های دانش آن‌ها در حل مشکلات تخصصی است. بدین‌جهت مدیریت دانش به‌عنوان یک جنبه کلیدی سازمان‌ها مطرح و گسترش یافت. جدول (1) به‌وضوح توصیف‌کننده تاریخچه شکل‌گیری مدیریت دانش است.
تاریخچه شکل‌گیری مدیریت دانش
هرم مدیریت دانش
تعریف مدیریت دانش از دیدگاه صاحب‌نظران
مدیریت دانش یک رویکرد استراتژیک برای خلق، جمع‌آوری، ذخیره‌سازی، اشتراک‌گذاری و استفاده از دانش‌ها و تجربیات سازمان‌ها به منظور دستیابی به اهداف و مأموریت‌هایشان است. مدیریت دانش را می‌توان به‌عنوان مدیریت نظام‌مند منابع دانشی سازمان برای خلق ارزش متناسب با نیازهای استراتژیک تعریف کرد. مدیریت دانش شامل فرآیندها، استراتژی‌ها، سیستم‌های ذخیره‌سازی، اقدامات پایداری و انتقال، ارزیابی، ایجاد و اصلاح دانش است. دانش تنها زمانی می‌تواند ارزش ایجاد کند که در سازمان به کار گرفته شود. هدف اصلی مدیریت دانش، ترویج اشتراک‌گذاری دانش بین اعضای سازمان، افزایش تعاملات و همکاری بین افراد، بهبود عملکرد، حل مسائل پیچیده‌تر و ایجاد نوآوری و ارتقاء اطلاعاتی است. جدول زیر برخی از تعاریف مدیریت دانش را از منظر صاحب‌نظران این حوزه نشان می‌دهد که در سطوح فردی، تیمی و سازمانی بیان شده است.
برای مطالعه بیشتر کلیک نمایید: نقش بازاریابی B2B در موفقیت ارائه محصولات جدید
تعاریف مدیریت دانش را از منظر صاحب‌نظران
بحث و نتیجه‌گیری
دانش یک عامل حیاتی برای ارتقاء و بهبود عملکرد سازمان‌ها است و مدیریت دانش می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا کارکردهای خود را بهبود بخشیده و تجربه‌های کارکنان خود را حفظ و از آن‌ها بهره‌برداری کند. با توجه به موارد موردبحث، می‌توان نتیجه‌گیری کرد که مدیریت دانش یک فرآیند چندبعدی است که شامل جمع‌آوری، سازمان‌دهی، ذخیره و اشتراک‌گذاری و به‌کارگیری دانش در سازمان است و این فرآیند شامل مدیریت نظام‌مند اطلاعات، منابع، اسناد و مهارت‌ها برای افزایش توانایی افراد به‌منظور بهبود عملکرد فردی و سازمانی است. درنتیجه، مدیریت دانش از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و می‌تواند برای سازمان‌ها زمینه‌ساز تصمیم‌گیری بهبودیافته، افزایش نوآوری، بهره‌وری، حفظ تخصص‌ها و بهبود خدمات مشتری باشد.
نظرات کاربران